Afgelopen zaterdag was dag drie van de Permacultuur opleiding (PDC) die ik dit jaar volg. Elke maand hebben we les in het verre Brabant. Zaterdag begon de dag om zeven in Groningen.

3/4 van de groep komt uit Brabant of Limburg, maar gelukkig komt Wouter uit de provincie Groningen en kan ik meerijden, yes! Dat scheelt of te laat zijn (de eerste trein komt een half uur te laat aan) of de dag ervoor al naar vrienden in Rotterdam reizen. (wat natuurlijk wel gezellig is)

(ik was in de ochtend helaas nog te lui om te fotograferen)

We beginnen bij de Plukroute in Tilburg. In April 2015 heeft Martijn (onze permacultuur docent) deze tuin samen met een groep vrijwilligers aangelegd, waar een lang proces aan vooraf ging. Samenwerken met de gemeente: je hebt er een lange adem voor nodig. Er moeten veel beslissingen gemaakt worden waar vaak verschillende mensen over moeten nadenken. Maar het was Martijn zijn droom en daarom heeft hij doorgezet.

Op de website staat precies wat waar groeit en zo zie je dat er 84 verschillende planten, kruiden, bomen en struiken groeien! Van vijf smakenbes, witte moerbei, uiensoep boom (serieus, de bladeren smaken naar uiensoep!), maggikruid tot aan wilde citroen en vijgen.

De buurtbewoners kunnen een moestuintje huren (van ongeveer 20 m2) en hierin zie je duidelijk de multiculturele buurt: 1/4 van de tuintjes staat vol hete pepers, sambaaaal!

De Plukroute staat in een van de armste wijken van Nederland waar ook veel criminaliteit kan zijn, maar de tuin brengt verbinding. Zo is er Ben, die opperhoofd Plukroute is geworden en er nu dagelijks te vinden is. Hij houdt de tuin netjes, is hoofd van de moestuintjes en wie de tuin kent, kent Ben.

De tuin heeft hem uit zijn huis gehaald, hem verbonden met de buurtbewoners en zijn leven een positieve draai gegeven.

Dit sociale aspect komt op de Stadstuinderij Piushaven (7000 m2) mooi terug.

80 vrijwilligers komen op deze tuin wanneer ze willen. Ze zeggen hoeveel uur ze gemiddeld per week willen werken, maar hierin worden ze niet gecontroleerd. Om negen gaat de tuin open, om zes sluit het hek. En dit merk je, de meeste vrijwilligers werken veel meer uur dan ze van te voren van plan waren. Gezelligheid, buitenlucht en een doel is wat ze enthousiast maken.

Sommige werken in de tuin, anderen in het winkeltje, verzorgen de dieren of koken. Twee keer per week wordt er met de oogst gekookt en kun je voor een klein bedrag mee eten.

De vrijwilligers mogen een deel van de oogst mee naar huis nemen, het andere deel wordt verkocht in het winkeltje. Een vrolijke gele container waar je naast groente en fruit ook veel verschillende kruiden, eieren en lokale biertjes kunt kopen.

De Stadstuinderij vind het belangrijk dat er hoogwaardige groente worden geteeld om de vrijwilligers een trots gevoel te geven, om deze reden werken ze samen met een teelt specialist.

We lunchen in de kas, waarbij iedereen thuis iets heeft gemaakt. (aka: potluck) En oh oh, wat is dat altijd lekker!

Als laatste bezoeken we die dag de Samentuin: Permatuin Hoge Raam.

Een samentuin is een grotere moestuin waarin de deelnemers gezamenlijk werken en de oogst verdelen.

In het najaar van 2009 zijn ze met zes gezinnen begonnen met het omzetten van een voormalige geitenweide naar een (moes)tuin op basis van het Permacultuurprincipe.  Wat je op deze tuin vooral ziet en hoort is dat het een experiment is, vooral veel uitproberen, falen en hiervan leren. DOEN. Vooraf hebben ze geen ontwerp gemaakt, maar hebben ze wel de principes van permacultuur aangehouden.

Door te doen leren ze wat werkt en wat niet. Gemiddeld wordt er per persoon een halve dag per week gewerkt. Het is een ‘rommelige’ tuin, voor sommige permacultuur cursisten té rommelig. (daar hoorde ik niet bij)

Op deze tuin krijgen we een observatieopdracht waarin we een sector analyse maken (zon, wind, regen, geluid, zicht..) en we kijken naar onder andere het ontwerp, de padenstructuur, de zones, planten, de bodem, het watergebruik en de bouwwerken. John Vermeer, een van de eigenaren van de tuin (op de onderste foto rechts) legt het hele verhaal achter de tuin aan ons uit.

We sluiten de dag af met vers geplukte kruidenthee uit de tuin en laten de dag in de auto terug op ons inwerken. Nu al zin in de volgende maand!