Er zijn ongeveer 200 verschillende soorten lijsterbes bomen. In Nederland kennen we ongeveer 20 soorten. In Duitsland worden ze bijna allemaal Mehlbeeren genoemd. In Nederland heet een enkele soort meelbes.

Het hout van de lijsterbesboom is zeer nuttig, Er kunnen meubels en steveige meetlatten van gemaakt worden. Ook werden er vroeger gymnastiektoestellen van gemaakt.

“In 1997 werd de lijsterbes, vanwege zijn belang voor het milieu, verkozen tot boom van het jaar: De lijsterbes wordt meer dan 100 jaar oud en wordt gekenmerkt door zijn bijzondere weerstand. Hij is winterhard en met zijn diep en breed reikende wortelstelsel bestand tegen wind; daardoor is hij geschikt als bodembeschermende struik, met name op hellingen. Het afgevallen blad vergaat snel en heeft een positieve invloed op de humusvorming. Om die reden heeft deze robuuste boom zich bewezen als pionier bij de nieuwe aanplant op stukken grond die het moeilijk hebben.” (bron: wala nederland)

Ook voor vogels en andere soorten dieren is de inheemse lijsterbes van belang: meer dan 60 soorten vogels eten graag lijsterbessen. De zaden worden, nadat het vruchtvlees is verteerd, onbeschadigd uitgescheiden en zo via vogels verspreid.

Vroeger:  Omdat de wilde lijsterbes erg winterhard is, was het een van de eerste bomen die na de ijstijd in de Benelux voorkwamen.. De oude Romeinen gebruikten de lijsterbessen om vogels mee te lokken met het doel ze te vangen en op te eten. Ook werden de lijsterbessen gebruiken als varkensvoer.

De boom is veel gebruikt in rituelen. De kelten gebruikten stokken van lijsterbes in hun rituelen. In Schotland werd de lijsterbes gebruikt om tovenarij af te weren. In heel Europa werd de lijsterbes boom op kerkhoven geplant om demonen en duivels te weren.

Karel de Grote stimuleerde de nieuwe aanplant van de lijsterbes, die in zijn tijd in de volksgeneeskunde gebruikt werd als geneesmiddel tegen longziekten, verstopping en scheurbuik.

Geneeskrachtig: In de volksgeneeskunde is de lijsterbes lange tijd gebruikt om thee en siroop van te maken.Het werd gebruikt tegen reuma, verstopping en tegen bloedingen. Als koude drank werd het ook als gorgelmiddel tegen heesheid gebruikt.

Gezondheid: De vruchten van deze lijsterbessoort behoren, naast zwarte bessen, tot de rijkste aan vitamine C.

Giftig: In onrijpe bessen zit sorbinezuur wat na 100 gram lijsterbessen tot maagklachten kan leiden. Het is vrij normaal voor vruchten om een beetje giftige stof te bevatten als hij onrijp is. Je moet daarom alleen de rijpe, zoete lijsterbes eten waar geen sorbinezuur meer in voorkomt. Of je moet ze koken zodat het sorbinezuur eruit gaat. Je kunt ook de bessen 10 uur lang in met water verdunde azijn leggen om het sorbinezuur onschadelijk te maken.

Tegen eind augustus zijn de nog niet helemaal rijpe vruchten bijzonder rijk aan vitamine C en vruchtzuren, maar bevatten nog weinig suiker en aroma. Daarom is het in de regel aan te raden rond midden september te oogsten. Dit moet echter niet te laat gebeuren, anders krijgen de vruchten een flauwe smaak. Bovendien gaat er een steeds groter aantal vruchten verloren door schimmel, die dan moeten worden verwijderd